Sau sự kiện tàu hải giám Trung Quốc xâm phạm thềm lục địa Việt Nam, dường như có một sức mạnh được đánh thức, đó là sức mạnh của lòng dân. Trên các diễn đàn báo chí, trong bữa cơm, trong câu chuyện nơi công sở, ở đâu cũng sôi sục phản ứng.

Đã lâu lắm rồi, báo chí VN mới lên tiếng mạnh mẽ. Từ lâu đã có tình trạng tàu Trung Quốc bức hiếp ngư dân, nhưng phía VN vẫn dè dặt phản ứng, chờ đợi một sự hiểu biết và thái độ ứng xử phù hợp từ nước bạn trên cơ sở của tình hữu nghị hai nước và sự tôn trọng pháp luật quốc tế.

Nhưng sự kiên nhẫn đã đến mức vượt giới hạn, khi Trung Quốc cho tàu vào sâu vùng đặc quyền kinh tế của VN và có những hành động quá ngang ngược, cắt cáp thăm dò của tàu VN, cho tàu thuyền đánh cá xâm phạm ngư trường VN, và nghiêm trọng hơn là sử dụng tàu hải quân bắn tàu ngư dân thì không dân nào chịu đựng được nữa. Hành động từ phía Trung Quốc đã khơi dậy lòng yêu nước, mỗi con người VN đều thấy mình bị xúc phạm, đều thấy có lỗi với tiền nhân.

Báo chí không thể đứng ngoài cuộc, các tổ chức nghề nghiệp khác cũng không thể khoanh tay. Đại diện của Liên đoàn Luật sư VN cũng thông báo, ngày 3/6, theo thông lệ quốc tế, liên đoàn sẽ chính thức đưa ra tuyên bố về mặt pháp lý phản đối việc tàu hải giám Trung Quốc xâm phạm quyền chủ quyền vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam và cản trở, phá hoại tài sản của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam vào ngày 26/5. Bản tuyên bố này căn cứ vào luật pháp quốc tế hiện hành.

Giới doanh nhân cũng thể hiện lòng yêu nước bằng cách của mình. Ông Lê Hùng Dũng - chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) mang 1 tỉ đồng đến báo Tuổi Trẻ đóng góp cho chương trình “Góp đá xây Trường Sa” cùng với câu nói: “Chúng tôi đóng góp vì tự thấy trách nhiệm của công dân, trách nhiệm của doanh nghiệp khi lòng yêu nước thúc giục” .

Một trang web bán tour đi du lịch Trung Quốc cũng tham gia bằng cách ra thông báo: Những thông tin gần đây cho thấy Trung Quốc ngày càng lấn tới và ngang nhiên xâm lấn chủ quyền VN…Tuy rằng đó không phải là hành động của tất cả người dân Trung Quốc, nhưng để nêu cao tinh thần yêu nước, CANA tạm ngưng tất cả các tour đi Trung Quốc và tháo gỡ các thông tin du lịch Trung Quốc ra khỏi trang web.

Trước đây, có rất nhiều vụ tàu Trung Quốc tấn công tàu cá của ngư dân, nhiều người trở về trong sợ hãi, có người tuyên bố bỏ nghề đi biển. Nhưng lần này, không ai sợ hãi, tất cả đều quyết tâm ra khơi. Nhiều ngư dân Quảng Ngãi, Phú Yên khảng khái cho rằng đi biển bây giờ là để góp phần bảo vệ chủ quyền của quốc gia trên biển. Một đất nước mà ngay cả một người dân làm nghề đánh cá cũng có ý thức bảo vệ chủ quyền thì đó chính là sức mạnh vĩ đại.